گردهمایی بزرگ نسل های مختلف S کلاس در غرب تهران 

اتومبیل های بسیاری در دنیا طراحی و ساخته می شوند که پس از مدتی از یاد می روند. اما بعضی از اتومبیل ها نسل به نسل در یادها می مانند و مالک هر کدام از آن ها، مانند فرزند خود از آن نگهداری می کنند، در این میان، مدلهای متنوعی که توسط بعضی از شرکت های اتومبیل سازی ساخته می شوند، به مرور زمان ارزش ویژه ای پیدا کرده و تبدیل به یک خانواده می شوند که هر از چند سالی، یک عضو جدید به آن اضافه می گردد. در این ارتباط، کلاس S مرسدس بنز، یکی از الگوهای منحصر به فردی است که همیشه در اذهان می ماند و این ویژگی، از نسل قدیم تا جدید وجود دارد. 

چندی پیش تصمیم گرفتیم گروهی از اتومبیل های کلاس S از سال 1970 تا 2009 را گردهم آوریم که با هماهنگی و تلاش های فراوان این گردهمایی برگزار شد. از زمان شروع این مراسم ،به دلیل خاص بودن اتومبیل ها، افراد سواره و پیاده مجذوب آنها می شدند. اشخاصی که سواره بودند، با گروه همراهی می کردند که تا در زمان توقف از نزدیک آنها را بازدید کنند و تصاویر خاطره انگیز به ثبت برسانند. در نهایت به محل گردهمایی رسیدیم که بلواری واقع در غرب تهران بود. نسل های مختلف کلاس S به ترتیب سال ساخت، در کنار هم قرار گرفتند، تا اینکه صف آرایی این اتومبیل های زیبا با ملحق شدن دو دستگاه اتاق W126 کامل شد. ساکنین آپارتمان های اطراف نیز از دور نظاره گر مراسم ما بودند ابراز احساسات می کردند و هر نفر از هر زاویه ای مشغول تصویربرداری بود. سلامت بودن بدنه و کابین، بر جذابیت مرسدس بنزها (مخصوصاً مدل های قدیمی) می افزود. آنچه در پی می آید شرحی بر خودروهای شرکت کننده در این گردهمایی است. 

این مدل از سال 1965 تا 1972 ساخته شد. مدل S280 که دو دستگاه آن در این مراسم حضور داشتند، از سال 1968 تا 1972 تولید می شد. از این مدل به تعداد 93 هزار و 666 دستگاه تولید و به قیمت 19 هزار مارک آلمان (در سال 1970) عرضه گردیده است. در این مدل، امکان سفارش تجهیزاتی مانند، تلفن، کولر، شیشه های برقی و جعبه دنده اتوماتیک فراهم آمده بود. تودوزی با رنگ های زیبا و جذاب هم در فهرست اقلام سفارشی بوده است. پیشرانه این مدل از نوع 6 سیلندر خطی (کد M 130) به گنجایش 2778 سی سی است که در دور موتور 5200 rpm قادر به تولید 140 اسب بخار قدرت بوده و شتاب اولیه 3/12 ثانیه ای و توانایی دستیابی به حداکثر سرعت 185 کیلومتر در ساعت را برای آن به دنبال دارد. 

به لطف آقایان «یکتا» و «پوراستاد» که اتومبیل هایشان به ترتیب مدل 280 سال 1970 و به رنگ نقره ای و مدل سال 1972 به رنگ نقرآبی بودند، این فرصت پیش آمد تا رانندگی با این اتومبیل ها را تجربه کنیم. به دلیل در پیشرانه کشیده و صندوق عقب و به ویژه جلو پنجره بزرگ، به همراه ستاره سه پر، سنت دیرینه و طرح کلاسیک این مدل به خوبی حفظ شده و نگاه ها را به خود جلب می کند. نظر به تودوزی زیبا و بهره گیری از قطعات چوبی و چرمی، به همراه رادیو پخش فابریک و شیشه های رنگی، لوکس بودن این مدل محسوس است. 

پیشرانه 6 سیلندر خطی با استارت اول به حرکت در می آید و به هیچ وجه کهولت سن، تأثیری روی کارآیی آن نگذاشته است. فرمان به نرمی حرکت کرده و اهرم تعویض دنده به نرمی تعویض را انجام می دهد. حس رانندگی با این اتومبیل که علیرغم سن بالا هنوز از کیفیت آن کم نشده، فراموش نشدنی است. فضای داخل بسیار جادار و راحت است. دید اطراف به لطف شیشه های بزرگ، وسیع و باز است اما با وجود یک آینه جانبی، کمی از دید اطراف کاسته می شود. علیرغم نبودن کولر در داخل، شیشه های مثلثی کنار را که باز می کنیم، باد ورودی داخل را خنک می کند. صندوق عقب بسیار جادار و پهن است. در حالت دنده عقب و به دلیل دید مناسب از لبه های بدنه، به راحتی می توان اتومبیل را پارک کرد. یکی از نکات قابل توجه در این مدل، وجود آنتن برقی است. 

این مدل از سال 1972 تا 1980 ساخته و عرضه شد. از مدل 280 به تعداد 122 هزار و 848 دستگاه به فروش رسید و در مجموع تعداد 473 هزار و 35 دستگاه، از خط تولید کارخانه گذشتند. آخرین مدلی که خط تولید را ترک کرد مدل 300 SD بود. برای نخستین بار، این مدل به نام کلاس S خوانده شد. پس از شش ماه، مدل جدید تر که 10 سانتی متر از مدل های دیگر کشیده تر بود، عرضه گردید. مدل های این کلاس از 280 S شروع می شد و با 450 SEL 6.9 پایان می یافت که از پیشرانه های 6 و 8 سیلندر کاربراتوری و انژکتوری بهره می بردند. سیستم تعلیق در این مدل بهبود پیدا کرده بود و چرخ ها نسبت به وضعیت مسیر حرکتی، زاویه پیدا می کردند. باک بنزین از عقب به بالای اکسل عقب منتقل گردید و امکاناتی نظیر جعبه دنده اتوماتیک، دکمه های شیشه بالابر و تودوزی با رنگ و کیفیت بهتری سود برده شد. این مدل نسبت به نسل های قبلی، هنوز از ظاهری امروزی برخوردار است و علاقه مندانی هستند که ترجیح می دهند این اتومبیل را هر روز استفاده کنند. نسبت به نسل قبل، اغلب این مدل ها از شیشه برقی، کولر، سانروف و قفل مرکزی برخوردارند. با وجود اینکه این مدل ها معمولاً کارکردی بین 300 تا 400 هزار کیلومتر دارند، هنوز مورد توجه هستند. 

در ادامه این گردهمایی، رانندگی با مدل 280 S مدل 1977 سبز رنگ را به لطف آقای «الف» و مدل سال 1973 سفید رنگ را به لطف آقای «اسماعیلی» تجربه کردیم. با توجه به اینکه این نسل کاملتر از نسل پیشین قلمداد می شود، از نرمی و عملکرد بهتری برخوردار است. پیشرانه این مدل از نوع 6 سیلندر به گنجایش 2746 سی سی (کد M110) بوده و قدرتی معادل 160 اسب بخار در دور 5500 تولید می کند. حداکثر سرعت این مدل 190 کیلومتر در ساعت بوده و شتاب صفر تا 100 کیلومتر آن 5/11 ثانیه طول می کشد. صدای قدرتمند پیشرانه از همان ابتدا به گوش می رسد، تعویض دنده نیز به خوبی انجام می گیرد و نرمی در تعویض دنده ها حس می شود. طراحی داخل هنوز امروزی است و کمتر حس کلاسیک بودن را القاء می کند، اما مکانیکی بودن ادوات و غیرالکترونیکی بودن امکانات، خود حاکی از مسن بودن این مدل است، هر چند این نکات، چیزی از محبوبیت آن کم نمی کند. 

این مدل از سال 1979 تا 1985 تولید و عرضه شد و سپس از سال 1985 تا سال 1992، با تغییرات ظاهری جزئی تولید گردید. از مدل 280 سری اول، تعداد 42 هزار و 996 دستگاه عرضه شد. سری دوم نیز به تعداد 105 هزار و 422 دستگاه تولید داشت. مدل 280 سال 1984 در زمان خود به قیمت 46 هزار و 341 مارک، مدل 280 سال 1985 به قیمت 47 هزار و 743 مارک و مدل 300 سال 1990 به قیمت 71 هزار و 136 مارک آلمان، به فروش می رسیدند. 

از این مدل به بعد، امکانات ایمنی و رفاهی در اتومبیل های سواری کلاس S به اوج رسید و در مقابل اتومبیل های هم ردیف خود، از امکاناتی مانند سیستم سوخت رسانی انژکتور، ترمز ضدقفل، گرمکن صندلی و ... سود می بردند. مدل های این کلاس و به خصوص 1984 به بعد، از ویژگی های خوبی ماند شتاب، عملکرد، فضای داخلی مناسب بو مصرف سوخت پایین تر برخوردار هستند و می توان آن را جایگزین برخی از اتومبیل های صفر کیلومتر کرد! البته تهیه قطعات یدکی این اتومبیل ها، مشکل و پر هزینه است. 

به لطف دوستان عزیز سه دستگاه از این نسل S کلاس در این مراسم حضور پیدا کردند، که عبارتند از: مدل 280 سرمه ای رنگ سال 1984 متعلق به آقای «اسماعیلی»، مدل 300 یشمی رنگ سال 1990 متعلق به آقای «بخشایش» و مدل 280 سرمه ای رنگ سال 1985 که متعلق به آقای «صیدگر» است. اتومبیل ایشان به دلیل اینکه توسط یکی از سفارت ها در تهران وارد شده است، از بالاترین سطح امکانات از قبیل: ترمز ضد قفل، شیشه ها و سانروف برقی، گرمکن صندلی، کروز کنترل و پشت سری های برقی برای صندلی ها برخوردار است. 

مشخصات فنی مدل 280 سال 1984- 1985: پیشرانه 6 سیلندر (کد 101) به گنجایش 2746 سی سی و قدرت 156 اسب بخار در دور 5500 rpm و گشتاور 223 نیوتن متر در دور موتور 4000 rpm، شتاب اولیه 11 ثانیه ای و توانایی دستیابی به حداکثر سرعت 200 کیلومتر در ساعت. 

مشخصات مدل 300 SEL سال 1990: پیشرانه 6 سیلندر (کد 103) به گنجایش 2962 سی سی و به قدرت 188 اسب بخار در دور 5700 rpm و گشتاور 260 نیوتن متر در دور موتور 4400 rpm، شتاب اولیه 1/9 ثانیه ای و توانایی دستیابی به حداکثر سرعت 210 کیلومتر در ساعت، میانگین مصرف سوخت این مدل نیز 1/14 لیتر در هر 100 کیلومتر است. 

این نسل نخستین بار در سال 1992 و در غرفه مرسدس بنز وابسته به بنیاد مستضعفان، در محل نمایشگاه های بین المللی تهران و در غرفه روباز در مقابل سالن مبنا (محل سالن میلاد کنونی) به نمایش در آمد. مدل به نمایش در آمده در آن سال 500 SEL بود. این مدل از سال 1991 تا 1994 و سپس با تغییرات ظاهری از سال 1994 تا سال 1998 به تولید رسید. بدنه آن به قدری پهن بود که واگن های قطار حمل و نقل آن در آلمان، پهن تر شدند و به همین منظور به تانک شهرت پیدا کرد! از سال 1993 بین عدد و حروف مدل ها، جابجایی صورت گرفت و نام این اتومبیل از 500 SE به S 500 تغییر پیدا کرد. این نامگذاری به این دلیل بود که پیشرانه های مرسدس بنز مجهز به سیستم انژکتور می شدند و دیگر در آن زمان، سیستم سوخت رسانی کاربراتور در حال منسوخ شدن بود. به همین منظور، برای نامگذاری دیگر نیازی به نشان دادن تفاوت در سیستم سوخت رسانی احساس نمی شد و لذا، حرف E به معنی انژکتور (EinSpritzung) از نامگذاری اتومبیل حذف شد. نام کلاس نیز پیش از عدد قرار گرفت. مدل S 500 سال 1991 معادل 120 هزار و 42 مارک آلمان و مدل سال 1993، برابر با 129 هزار مارک قیمت داشت. این مدل تکامل و تحولی تازه در اتومبیل های لوکس و همچنین نسل های قبلی کلاس S بود و از آن به تعداد 21 هزار و 942 دستگاه ساخته شد. در کل تعداد 406 هزار و 532 دستگاه از این مدل تولید شد که از این میزان، تعداد 281 هزار دستگاه از پیشرانه دیزل نیرو می گرفتند. 

دوستان عزیز، آقایان «مولایی»، «گل شکر» و «قمیشیان» سه مدل S 500 را در این گردهمایی شرکت داده بودند که به ترتیب به رنگ های مشکی، قرمز و نقره ای و محصول 1991، 1992 و 1993 بودند. 

به محض قرار گرفتن روی صندلی و در دست گرفتن فرمان، حس یک اتومبیل بزرگ و پهن القاء می شد و همچنین حفظ برتری 20 ساله این اتومبیل در مقایسه با اتومبیل های امروزی مشهود بود!

وزن این مدل 2/2 تن است و در ابتدای حرکت به سنگینی عمل می کند. اما به محض رفتن به دنده 2 معنی چسبیده شدن به صندلی را تجربه کردم! فرمان پذیری، شتاب و عملکرد و همچنین کیفیت قطعات در سطح عالی و قابل قبولی بودند. شیشه های دو جداره، درها و سانروف برقی، صندلی های برقی با تنظیم بادی گودی کمر، گرمکن صندلی به همراه حافظه صندلی های جلو، گیربکس با برنامه اسپرت، تنظیم فرمان تلسکوپی برقی، تنظیم آینه های برقی جانبی، کروز کنترل، ترمز ضد قفل، کیسه هوا و سامانه کنترل پایداری الکترونیکی (ESP)، از سری امکانات رفاهی و ایمنی مدل 1991 هستند، دو مدل دیگر نیز تقریباً همین تجهیزات را دارند. 

پیشرانه 8 سیلندر S 500 به گنجایش 4973 سی سی (کد M 119) قادر به تولید 326 اسب بخار قدرت در دور موتور 5700 rpm و 480 نیوتن متر گشتاور است. شتاب اولیه این مدل با اتکاء به کارآیی این پیشرانه 7 ثانیه به طول می انجامد و قادر است به حداکثر سرعت 250 کیلومتر در ساعت دست یابد. میانگین مصرف سوخت آن نیز بین 9/10 تا 9/17 لیتر در هر 100 کیلومتر است. 

این مدل که نخستین بار در نمایشگاه «پاریس» رونمایی گردید، از سال 1998 تا 2002 تولید و عرضه شد که در بین دیگر اعضای خانواده کلاس S از کمترین طول ساخت برخوردار است. مدل S 320 این سری در سال 2001 با قیمتی معادل 60 هزار و 320 مارک آلمان، به فروش رسید. 

طراحی این نسل نسبت به نسل قبل وارد مرحله تازه ای شد و این امر در طراحی چراغ های جلو و همچنین طرح چراغ های عقب و امکانات رفاهی و ایمنی مشهود است. مثلاً در بحث امکانات، این موارد در آن به چشم می خورند: خنک کننده صندلی های عقب، تنظیم برقی صندلی های عقب، تلویزیون، ناوبری ماهواره ای، چراغ های جلو از نوع زنون، سیستم کشنده درها، استارت و باز و بسته کردن درها بدون کلید، دیسک های ترمز خنک شونده سوراخ دار و جعبه دنده پنج سرعته اتوماتیک به همراه جعبه دنده تیپ ترونیک. 

به لطف یکی دیگر از دوستان به نام آقای «علائم»، زمان آن می رسد تا تجربه رانندگی با این مدل از کلاس S داشته باشیم. به آرامی حرکت را آغاز می کنیم. پس از طی مسافتی، برای بررسی شتاب، پا را روی پدال گاز فشار می دهیم، شتاب گیری قابل قبولی بدست می آید که فراموش می کنیم زیر کاپوت این ماشین یک پیشرانه 6 سیلندر قرار دارد. فرمان پذیری این مدل نیز قابل قبول است. 

این مدل از سال 2005 جایگزین اتاق W 220 شد. در سال 2012 خط تولید آن متوقف گردید و جای خود را به نسل نو با کد W 222 داد. این مدل که به تازگی از خط تولید خارج و به موزه مرسدس بنز منتقل شد، چهره ای فوق العاده تجملی و لوکس داشت و توسط مالک، به کیت بدنه AMG نیز مجهز شده بود. البته این کیت اصلی AMG مدل های معمولی نیست، بلکه قطعات بدنه مدل S65AMG است. پشت فرمان خودروی آقای «سعید فراهانی» قرار می گیریم. با به حرکت در آوردن پیشرانه و قرار دادن اهرم تعویض دنده روی حالت D شروع به حرکت می کنیم. صدای خروجی از منبع اگزوز AMG واقعاً گوشنواز است. 

طراحی اتومبیل از نسل های پیشین خود عضلانی تر به نظر می رسد و داشبورد در ارتفاع بالاتری قرار دارد که حس اسپرت بیشتری را منتقل می کند، با این حال به هیچ وجه کاهش دید احساس نمی شود. نرمی و راحتی سواری، همانند نسل قبل، عالی است. با فشار روی پدال گاز، بلوار را در عرض چند ثانیه طی می کنیم! جرأت رانندگی در این اتومبیل باعث میشود تا اصلاً احساس نکنیم پشت فرمان اتومبیلی یک میلیارد تومانی نشسته ایم که نگران تصادف باشیم! ترمزها و فرمان عالی عمل می کردند. 

بالشتک های پر شونده به خوبی وظیفه محکم نگاه داشتن بدن برای جلوگیری از حرکات عرضی در سر پیچ ها را انجام می دهند. این خودرو آنقدر خوب بود که نتوانستیم ایرادی جز پایداری بیش از حد، از آن بگیریم، لذا حتی با خاموش کردن ESP باز هم پایداری خود را از دست نداد و می توان گفت، پایداری بیش از حد آن با صدای خروجی از منبع اگزوز AMG هماهنگ نبود!